Değerli dostlar,
Fransızca Türkler için önemli bir dil. Osmanlı'nın son 100 yılında çok mühim bir yeri olan ve günümüz Türkçesine en çok kelime vermiş Batı dili olan dil Fransızcadır. Hatta o kadar ki, günümüzde Fransızcadan Türkçeye kelime girişi neredeyse durmuş olmasına rağmen, dilimize İngilizceden gelen kelimeler Fransızca okunuş kurallarına göre yerleşiyor: (Innovation: İnovasyon/Boxer: Boksör gibi).
Hal böyleyken, (İngilizce kadar olmasa da) insanlarda, kimilerince "aşk'ın dili" sayılan Fransızcayı öğrenme isteği uyanıyor. Bende de bu istek doğdu ama bu dil için hazırlanan Türkçe materyaller gayet yetersiz (aslında çok belki, ama milletçe çok sevdiğimiz "beleş" olanlardan bahsediyorum). Özellikle elektronik sözlük alanında Fransızca öğrenmek isteyen Türkler için önemli bir boşluk var.
Fransızca, İngilizceden farklı olarak, çekime dayalı bir dil olduğundan (her bir fiilin şahıslar ve zamanlara göre 88 tane çekimi olduğunu söylesem yeterlidir galiba), bu dilde elektronik sözlük hazırlamak cidden zor bir iş: isimlerin çoğullarını ekleyeceksin, fiil çekimlerini ekleyeceksin, sonra bunların kök halini madde içine ekleyeceksin vs vs.
Babylon'la İnternette Fransızca metinler okumaya çalışırken, bir Fransızca-Türkçe sözlüğe rastladım. Mustafa Yıldız adlı bir kişi, internet aleminin en büyük (30000 küsür maddenin bulunduğu) Fransızca-Türkçe sözlüğünü Babylon formatında hazırlamış (http://www.babylon.com/free-dictionaries/reference/dictionaries-thesauri/Mustafa-YILDIZ%27s-Turkish-to-English-Dictionary/28543.html). (Muhtemelen) Kendi çabasıyla oluşturduğu ve tebrik edilesi bu sözlük maalesef madde bakımından yetersiz ve kelimelerin çekimli hallerini kapsamıyor. Sözlüğümü hazırlarken ona ulaşmaya çalıştım ama verdiği iletişim bilgileri artık geçersiz. Neyse, bu aklımın bir köşesine yazıldı.
Yine Fransızca metinler okurken, çekimli kelimelerin köklerini veren bir sözlükle karşılaştım, bu da aklımın bir köşesine yazıldı.
Sözkonusu metinleri okurken Mustafa Yıldız'ın sözlüğünün yetmediği yerlerde, kelimelerin anlamları Babylon'un Fransızca-İngilizca sözlüğünden geliyordu. Evet, doğru tahmin! Bu da aklımın bir köşesine yazıldı.
Düşündüm ki, keşke şöyle bir sözlük olsa: Ben Fransızca metin okurken kelimenin anlamını Türkçe ve İngilizce olarak verse, bulamazsa sadece İngilizcesini verse. Eğer kelime çekimliyse ve/veya çoğulsa o kelimenin kök halini ve onun anlamını yine Türkçe ve İngilizce olarak verse, bulamazsa sadece İngilizcesini verse.
İşte bu düşünce yukardaki özelliklere sahip olan (muhtemelen çok da kullanmayacağım) bir sözlük hazırlama isteği uyandırdı bende. Ben de bir hafta kadar çalışarak (500.000 civarında maddesi bulunan) bu sözlüğü yaptım.
Sözlüğün özellikleri:
- Babylon French-English, Mustafa Yıldız's Français-Turc Dictionnaire, ve French
Morphology and Phonetics adlı sözlüklerden yararlanılarak oluşturuldu.
- Fiillerin değişik çekimleri mevcut. Bu çekimlerin kökleri ve o köklerin anlamları aynı madde içinde verildi.
- Fransızca kelimelerin karşılığı Türkçe ve İngilizce olarak verildi. Türkçe karşılığın bulunmadığı kelimelerde sadece İngilizce anlamlar verildi.
- Sesliyle başlayan kelimelerin başına l', s', m' şeklinde aldığı halleri de eklendi.
Not: Bu yaptığım işlem ters mühendislik sayıldığı için, yasal değil benim yaptığı sözlüğü kullanmak. Bu uyarıyı okuyanların %98'inin indirmekten vazgeçeceğine bahse girerim.
Kindle versiyonu: https://drive.google.com/file/d/0B_FSPjps30K-RXR3djFnbEdSMDg
Babylon versiyonu (Goldendict ile de çalışır): https://drive.google.com/file/d/0B_FSPjps30K-RWx4eVh6U0VxTFE/view?usp=sharing
Not: Stardict versiyonunu yapmadım, çünkü Goldendict programı Babylon sözlük formatını (bgl) okuyabiliyor. Kindle okuyucular için hazırlanmış işletim sistemi olan Duokan da İngilizce olmayan karakter bulunan kelimelerin şeklini bozduğu için sözlükle İngilizce dışında metin okumak imkansız.
Keyifli okumalar.
Bu sözlüğü nasıl mı yaptım?
Buyrun: http://ahmet-baltaci.blogspot.com/2015/01/elektronik-sozluk-olusturma-ve.html
https://www.facebook.com/turkcenindirilishareketi
YanıtlaSildictionnaire français-turc pour kindle
YanıtlaSilfransızca-türkçe sözlük kindle
hocam çok teşekkür ediyorum, çok işime yarayacak. allah razı olsun. yukarıya yazdıklarım da türkçe arama yaparak bulamadığım için, sayfayı türkçeden arayanları tetiklemek için. kolay gelsin.
Hazırladığınız sözlüklerin stardict formatını da paylaşabilri msiniz? bazı ekitap okuyucular stardict destekliyor. teşekkürler.
YanıtlaSil